Klasyka duchowości

W myśl św. Ludwika Marii Grignion de Montfort (...) kontemplacja wielkości Jezusa idzie jednocześnie w parze z kontemplacją Jego Krzyża, który był dla św. Ludwika najważniejszym znakiem towarzyszącym mu w jego misyjnej działalności.

Często sam ciężko doświadczony, osobiście poznał jego ciężar, jak o tym zaświadcza w swym liście do siostry, w którym prosi ją o modlitwę, aby "Jezus ukrzyżowany obdarzył go siłą konieczną do dźwigania najcięższych i najtrudniejszych krzyży".

Dzień po dniu naśladował on Chrystusa w tym, co nazywa szaloną miłością Krzyża.

Utwory Tomasza a Kempisa od wieków stanowią konkretną pomoc na ścieżkach wiary, pokrzepiając wątpiących i umacniając wierzących.

Niniejsza książeczka zawierająca pięć krótkich, przystępnych w formie i bogatych w treść utworów, również będzie cennym wsparciem duchowym dla każdego, kto zechce po nią sięgnąć.

Z chwilą gdy obecność Ducha Bożego ujawniała się w którymś z miesz­­kańców pustyni, można było szanować go ze względu na Boga i na­­zywać go abba. Ta obecność okazywała się przede wszystkim przez dar słowa. Ostatecznie więc abba nie znaczy nic innego niż: ojciec duchowy, przez którego Bóg mówi.

Abba Mojżesz któregoś dnia zobaczył Ducha Świętego zstępującego na jego ucznia Zachariasza; odtąd zaczął zwracać się do niego, jak do swego ojca duchowego: „Powiedz mi, co mam robić... bo widziałem Ducha zstępującego na ciebie i od tej chwili czuję konieczną potrzebę, by się ciebie radzić”.

Takie jest pochodzenie apoftegmatów i sekret ich niezwykłej popularności we wszystkich czasach i we wszystkich krajach. Pierwsi pustelnicy egipscy, zaprowadzeni przez Ducha na pustynię śladem Jezusa, zostali napełnieni Jego darami i stali się dla swych braci żywymi obrazami świętości, mądrości, dobroci i miłosierdzia Bożego.

.

Tomasz a Kempis, chociaż wiódł życie w odosobnieniu i z dala od światowego zgiełku, to jednak, dzięki swej duchowości, którą wyraził w tylu swoich dziełach, stał się w pewien sposób postacią powszechnie znaną, okazując się niezwykłym nauczycielem i mistrzem duchowym, nie tylko dla tych, którzy poświęcili się życiu zakonnemu, lecz także dla wielu spośród tych, którzy prowadzą życie świeckie [...]. Głosząc wewnętrzne zjednoczenie z Bogiem, jako cel życia duchowego, również do ludzi współczesnych przemawia on nadal przekonywująco i w sposób niosący im zbawienny pożytek.

Oglądani z daleka, poznawani przez syntetyczne relacje historyków Kościoła, pierwsi egipscy mnisi zlewają się w jedną szaroburą masę: wszystko to zakapturzone, wszystko ucieka od ludzi, pości, umartwia się i podobno z jakiejś niejasnej racji ma blisko do Pana Boga. Cóż, równie bezkształtnie wygląda każda grupa ludzka, albo i każdy gatunek stworzeń, widziany z zewnątrz.

Oprócz informacji rzetelnych składają się na taki obraz także bajki, nieporozumienia i rzadko kwestionowane tzw. poglądy obiegowe. Mamy takie poglądy i przekonania o różnych narodach, mamy i o grupach zawodowych. Ojcowie Pustyni dzielą po prostu wspólny los wszystkich „obcych”. I jak człowiek, który na przykład doskonale wie od dziecka, „jacy są Niemcy”, a kiedy wreszcie pojedzie do Niemiec, zaczyna odkrywać, że są – jak wszyscy ludzie – bardzo różni, tak i ten dopiero, kto zawiera bliższą znajomość z Ojcami, zaczyna odkrywać różnice: usposobień, charakterów, stylu pobożności.

Wybitni polscy mistycy są niemal nieznani. Wynika to głównie z tego, że ich najwybitniejsze dzieła pisane były po łacinie. Dziś udaje się uzupełnić to poważne uchybienie w polskiej literaturze duchowej poprzez publikację pierwszego polskiego tłumaczenia "Traktatu o najkrótszej drodze do doskonałości". Te znakomite rozważania ukazują drogę, która ma zaprowadzić człowieka do Boga i do zjednoczenia z nim.

Do Barsanufiusza i Jana, dwóch świątobliwych pustelników zwracano się z pytaniami dotyczącymi wyjaśnienia zarówno poważnych problemów duchowych jak i praktycznych zagadnień dnia codziennego. Z 850 listów wybrano te, które dotyczą modlitwy, śmierci i radzenia sobie z grzeszną naturą człowieka: gniewem i nienawiścią. Ta próbka talentu Starców spod Gazy zachęca do zapoznania się z całą kolekcją ich listów.

Ogródek różany to krótki traktat duchowy napisany przez Tomasza a Kempis, autora bestsellerowego O naśladowaniu Chrystusa, który wprowadza nas w fascynujący świat osobowej relacji z Bogiem. Obfitość zawartych w nim myśli, niezwykła głębia ich treści oraz zwięzłość formy, która je wyraża, czynią z niego prawdziwą perełkę literatury ascetycznej.

Postać duchowego ojca zarysowała się w pełni w pierwotnym środowisku monastycznym, w którym ważne miejsce zajmowali m.in. żyjący w V–VI w. święci mnisi: Barsanufiusz i Jan z Gazy.

Swoją działalnością wpisali się oni w życie monastyczne na terenie Palestyny, które od IV w. przeżywało tam rozkwit. Ich zadanie jako przewodników miało się opierać na głębokiej relacji z Bogiem i prowadzić podopiecznych do większej dyspozycyjności i otwartości na działanie Ducha Świętego.

Przez kilkanaście lat Barsanufiusz i Jan towarzyszyli duchowo swoim podopiecznym,pisząc do nich listy. Zapewne kierowali się przy tym pragnieniem życia w większym wyciszeniu, które nie będzie zakłócane rozmowami z innymi ludźmi. Choć wielu autorów nie zachęca do podejmowania kierownictwa duchowego w formie korespondencji, to są i tacy, którzy twierdzą, że towarzyszący za pomocą tekstów mogą swoje rady bardziej przemyśleć i przemodlić.

Św. Alfons Maria Liguorii jest autorem ponad 100 niezwykle popularnych dzieł z zakresu moralności, ascetyki, modlitwy i pobożności. Przepis na dobre życie to rozważania o charakterze ascetyczno-duchowym stanowiące trzecią część dzieła pt. Droga zbawienia, które w ciągu dwu stuleci doczekało się ponad 600 (!) wydań w różnych językach. Na tle współczesnej literatury religijnej, często pretensjonalnej w formie i przeintelektualizowanej w treści, rozważania te nadal zadziwiają swoją konkretnością i mądrością. Przepis na dobre życie to praktyczny przewodnik duchowy, który z pewnością pomoże Ci prowadzić coraz głębsze życie w wierze.

Sentencje mnichów to pouczające mądrości ubrane w krótkie opowieści z życia religijnych mędrców. Przypowieści pełne są refleksji i przemyśleń, czasem praktycznych porad, które pokazują zagadnienia „miłości” i „przyjaźni” w świetle doświadczenia mnichów. Słowo, zapomniane trochę jako narzędzie pomocy, w prezentowanych przypowieściach staje się wsparciem dla ludzi szukających porady, rozwiązania problemu, czy wskazania drogi postępowania w konkretnej sytuacji.

Zebrane przypowieści to zbiór mądrości mnichów i pustelników – ich asceza, odrzucenie dóbr życia codziennego, ubogaciło ich życie duchowe, z którego, jak widać, możemy korzystać do dzisiaj.

Sentencje mnichów to pouczające mądrości ubrane w krótkie opowieści z życia religijnych mędrców. Przypowieści pełne są refleksji i przemyśleń, czasem praktycznych porad, które pokazują zagadnienia „miłości” i „przyjaźni” w świetle doświadczenia mnichów. Słowo, zapomniane trochę jako narzędzie pomocy, w prezentowanych przypowieściach staje się wsparciem dla ludzi szukających porady, rozwiązania problemu, czy wskazania drogi postępowania w konkretnej sytuacji.

Zebrane przypowieści to zbiór mądrości mnichów i pustelników – ich asceza, odrzucenie dóbr życia codziennego, ubogaciło ich życie duchowe, z którego, jak widać, możemy korzystać do dzisiaj.