Komentarze do Pisma św.

Odkryj najstarszy zachowany komentarz do "Pieśni nad pieśniami" w fascynującej książce "Komentarz do Pieśni nad Pieśniami (Tractatus de Epithalamio)" autorstwa św. Grzegorza z Elwiry.

To arcydzieło z IV wieku, nie tylko stanowi cenne źródło egzegezy biblijnej, ale także kulturowego kontekstu tamtego okresu.

De Epithalamio Grzegorza z Elwiry to unikalne dzieło, uznane za najstarszy łaciński komentarz do "Pieśni nad pieśniami", które przetrwało do naszych czasów. Ta fascynująca książka to nie tylko tłumaczenie tego unikatowego tekstu na język polski, ale także wprowadzenie do lektury oraz komentarze, które rzucają światło na filologiczne aspekty i konteksty historyczno-kulturowe.

Autor dokładnie analizuje postać Grzegorza z Elwiry, betyckiego biskupa, przedstawiając zarówno świadectwa pisane potwierdzające jego historyczność, jak i omawiając wątpliwości dotyczące daty jego narodzin i śmierci, a także rzekomej przynależności do sekty lucyferian. Książka rzuca także światło na kwestie związane z De Epithalamio, takie jak istnienie dwóch redakcji tekstu czy pochodzenie cytatów biblijnych użytych w komentarzu.

Niezwykle istotną część stanowi sam tekst przekładu De Epithalamio, który, ze względu na charakterystyczny dla glosy język, stanowił wyzwanie dla tłumacza. To nie tylko tłumaczenie, ale także komentarz, w którym znajdziemy rozważania translatorskie, teologiczne, historyczno-kulturowe i biologiczne, pozwalające lepiej zrozumieć przekładany tekst.

Jeśli interesujesz się egzegezą biblijną, historią wczesnego chrześcijaństwa i fascynującymi kontekstami kulturowymi, ta książka jest dla Ciebie.

W czasie pobytu na pustyni walki duchowe, toczone przez Ewagriusza, nie tylko nie ustały, ale wręcz przeciwnie, nasiliły się. Pisze Palladiusz:

Pewnego razu demony tak bardzo doświadczały go pokusą nieczystości, że – jak nam [później] powiedział – przyszła mu do serca myśl: „Bóg mnie opuścił”; i całą noc spędził na modlitwie stojąc w cysternie z wodą, nagi, w środku zimy, aż jego ciało stało się twarde jak kamień. Innym razem gnębił go duch bluźnierstwa i spędził czterdzieści dni bez wchodzenia pod dach celi, aż całe ciało pokryło się robactwem niczym nierozumne zwierzę.

Ewagriusz doszedł do wniosku, że w przypadku mnichów główna walka toczy się w myślach człowieka, w sferze mniej lub bardziej niezaspokojonych pragnień czy ambicji. Problem nie leży w samych grzechach, ale w pierwszym rzędzie w walce o wyeliminowanie demonicznych podszeptów, myśli (gr. logismoí), które prowadzą do niegodziwych czynów.

Drugi tom Biblii Impulsy to Ewangelia według Świętego Marka w przekładzie i ze wstępem ks. Artura Maliny.

Autorem komentarza jest tu redaktor naukowy całej serii, ks. Janusz Wilk. Jak czytamy we wstępie: „prawdziwa wiedza o Jezusie nie powstaje dzięki nagromadzeniu terminów teologicznych i biblijnych określeń, ale rodzi się z trwałej więzi uczniów z Nim. Z tego powodu w Ewangelii Marka nie ma wielu wyraźnych określeń Jezusa jako Mesjasza czy Syna Bożego (…)

Jej charakter zgadza się z tajemnicą osoby i dzieła Jezusa. Treść tej tajemnicy odsłaniała się stopniowo tym, którzy podążyli za Nim i pozostali na tej drodze. Związali się oni nie z ideami o Zbawicielu i teoriami na Jego temat, ale z Osobą przemieniającą ich życie. Jak takie poznanie było możliwe dla uczniów z okresu ziemskiego życia Jezusa, tak staje się ono również dostępne dla wszystkich współczesnych słuchaczy i czytelników Ewangelii”.

Dziewiąty tom Biblii Impulsy to List do Galatów w przekładzie ks. Andrzeja Posadzego, z jego wstępem i komentarzem.

Określenie „Galacja” wywodzi się od nazwy plemion celtyckich  i galijskich, które na początku III w. przed Chrystusem (ok. 278/277 r.) osiedliły się  w centrum Azji Mniejszej, w okolicach Ancyry (dzisiejsza Ankara), Tavium i Pesinunte. Pomimo klęski, jaką ponieśli w wojnie z Cesarstwem Rzymskim (189 r. przed Chrystusem), Galacjanie cieszyli się sporą niezależnością i autonomią. Przez długi czas zachowywali ojczysty język celtycki oraz własne tradycje i zwyczaje.

Adresatami listu są poganie nawróceni na wiarę chrześcijańską.

Jak czytamy we wstępie: „Galacjanie po nawróceniu i przyjęciu chrztu przez pewien czas pozostawali wierni nauczaniu Pawła, potem jednak dali posłuch jakimś bliżej nieokreślonym misjonarzom. (…) List do Galatów nie jest czysto teologicznym traktatem i nie prezentuje systematycznej struktury.

Tematyka, którą porusza, jest zasadnicza i jednoznaczna: Tora czy wolność?

Posłuszeństwo Prawu czy też posłuszeństwo wierze?

Uczynki według Prawa czy chrześcijańska wolność?

Usprawiedliwienie przez wiarę czy przez uczynki wynikające z Prawa?”.

Apokalipsa budzi ogromną ciekawość nawet u osób, które Biblię znają tylko powierzchownie. Jej sugestywne obrazy i wstrząsająca treść intrygują i budzą żywe uczucia. Łatwo na tych emocjach grać i wkładać w nie swe przekonania albo wręcz ideologie.

Książka ks. Dawida Ledwonia wprowadza w rzeczową, osadzoną w kontekście historycznym, ale też i teologicznym lekturę tej wyjątkowej księgi.

Dostarczając elementarnej wiedzy oraz ciekawych szczegółów pobudza do głębokiej i osobistej refleksji nad tym, o czym "mówi Duch do Kościołów".

Jest to bardzo dobry przewodnik dla początkujących, ale i bardziej doświadczony czytelnik Apokalipsy znajdzie w tym tomie to, co tytuł serii obiecuje: impulsy do dalszych poszukiwań.

Któż lepiej niż Bóg powie nam o miłości? Pieśń nad pieśniami w przekładzie ks. prof. Krzysztofa Bardskiego otwiera serię komentarzy Biblii Impulsy do Starego Testamentu.

„Pieśń nad pieśniami jest bodajże najpiękniejszą w literaturze świata judeochrześcijańskiego pochwałą miłości. W jej słowach mają swoje miejsce wszyscy zakochani od początku świata aż do ostatniego dnia ludzkości.

Odnajdzie w niej siebie miłość nastoletnia, czasem zaskoczona i bezradna, i ta, którą odmierzają kolejne jubileusze. Odnajdzie w niej siebie dojrzała wierność małżonków i młodzieńcze zauroczenie od pierwszego wejrzenia.

Publikacja jest kolejnym tomem cenionej serii wydawniczej „Biblia Impulsy”, skierowanej do szerokiego kręgu odbiorców, pragnących lepiej poznać Pismo Święte oraz odnaleźć w nim Słowo życia wiecznego (zob. J 6,68) i jednocześnie Boże światło na ścieżkach codziennej ludzkiej egzystencji (zob. Ps 119,105). 

Wyjaśniając tekst oraz przesłanie Pierwszej Ewangelii, egzegeta formułuje pytania skierowane do wspólnoty Kościoła oraz pojedynczych wyznawców Jezusa, które angażują czytelnika i są zaproszeniem nie tylko do samodzielnych przemyśleń, ale też mobilizują do podejmowania konkretnych działań.

Niewątpliwie stanowią one także cenny materiał do refleksji i swoistego rodzaju wspólnotowego oraz osobistego „rachun­ku sumienia”. Tym samym zyskujemy nowe narzędzie ważnego i promowanego dzisiaj w Kościele apostolatu biblijnego (zob. Benedykt XVI, „Ver­bum Domini”, 75), zgodnie z zaleceniem II Soboru Watykańskiego, aby wierni mieli szeroki dostęp do Pisma Świętego (zob. KO 22)

Druga część publikacji, która należy do cenionej serii wydawniczej „Biblia Impulsy”, skierowanej do szerokiego kręgu odbiorców, pragnących lepiej poznać Pismo Święte oraz odnaleźć w nim Słowo życia wiecznego (zob. J 6,68) i jednocześnie Boże światło na ścieżkach codziennej ludzkiej egzystencji (zob. Ps 119,105). 

Wyjaśniając tekst oraz przesłanie Pierwszej Ewangelii, egzegeta formułuje pytania skierowane do wspólnoty Kościoła oraz pojedynczych wyznawców Jezusa, które angażują czytelnika i są zaproszeniem nie tylko do samodzielnych przemyśleń, ale też mobilizują do podejmowania konkretnych działań.

Niewątpliwie stanowią one także cenny materiał do refleksji i swoistego rodzaju wspólnotowego oraz osobistego „rachun­ku sumienia”. Tym samym zyskujemy nowe narzędzie ważnego i promowanego dzisiaj w Kościele apostolatu biblijnego (zob. Benedykt XVI, „Ver­bum Domini”, 75), zgodnie z zaleceniem II Soboru Watykańskiego, aby wierni mieli szeroki dostęp do Pisma Świętego (zob. KO 22)

List Świętego Jakuba z serii „Biblia Impulsy”, która jest obecnie najmłodszą propozycją wydawniczą oferowaną polskiemu czytelnikowi zainteresowanemu lekturą Biblii. Jej adresatami mają być zarówno ludzie młodzi, jak i czytelnicy w dojrzałym wieku, ale nieposiadający biblijnego (filologiczno-teologicznego) warsztatu naukowego.

Tekst Pisma Świętego został ponownie przetłumaczony z języka oryginalnego na komunikatywny język polski.

Komentarz składa się z czterech punktów: „Lektura tekstu” (zawiera wskazania pomagające w jak najlepszej lekturze poszczególnych perykop); „Refleksja” (najczęściej nawiązuje do obecnych spraw społeczno-kulturowych); „Aktualizacja” (odnosi rozważany tekst do życia czytelnika) oraz „Czy wiesz, że…” (poszerza wiedzę biblijną czytelnika).

Nazwa całej serii wydawniczej „Biblia Impulsy” wywodzi się z typu komentarza, który w formie krótkich wskazówek – impulsów stara się wieloaspektowo wyjaśnić poszczególne perykopy danej księgi.

Ewangelia według św. Jana to niezwykłe dzieło, w którym wiarygodna historia Jezusa z Nazaretu, zawierająca świadectwo o Jego słowach i czynach, objawia misterium Syna Bożego, Zbawiciela świata.

Natchniony tekst w Ewangelii zaczerpnięty z najnowszych wydań krytycznych podany jest przez p. dr Beatę Urbanek w pięknym i komunikatywnym przekładzie na język polski, którym się dzisiaj posługujemy, ale z uszanowaniem powagi tekstu biblijnego.

Poszczególnym wersetom i rozdziałom Księgi towarzyszy komentarz egzegetyczno-narracyjny.

A całość poprzedza obszerny i bardzo ważny wstęp, w którym przybliża się czytelnikowi najważniejsze zagadnienia literackie, historyczne i teologiczne, które należy znać, aby owocnie rozważać i medytować treści Ewangelii duchowej, zawierającej wiarygodne historycznie świadectwo „umiłowanego ucznia” Chrystusa

W opracowaniu należy docenić biblijno-teologiczny wstęp, w którym zostają przybliżone kwestie historyczne, literackie i teologiczne.

Osobnej uwagi domaga się autorski przekład, który rodzi ciekawe pytania, ale równocześnie zmusza do pozytywnej i pogłębionej refleksji nad tekstem biblijnym, w czym pomocne są dołączone komentarze i sugestie.

(z rec. ks. prof. S. Szymika MSF)

„List do Filipian. Wstęp, przekład z oryginału, komentarz” – to kolejny tom, który ukazał się w serii „Biblia Impulsy”.

Opracowanie zawiera kompetentne i pisane komunikatywnym językiem wprowadzenie do Listu do Filipian. Jego zaletą jest nakreślenie sytuacji historyczno-społecznej adresatów, które z pewnością będzie pomocne w zrozumieniu tekstu Listu.

Każda z perykop została przełożona z oryginału greckiego na język polski w wersji wolnej od zawiłości, co z pewnością jest atutem tego przekładu.

Książka stanowi ważny komentarz do Pierwszego Listu do Koryntian. Wyjaśnienia mają charakter egzegetyczno-egzystencjalny.

Autorzy – Anna Rambiert-Kwaśniewska i ks. Mariusz Rosik – wykorzystują najnowsze odkrycia egzegezy Nowego Testamentu i umiejętnie łączą je z tematyką codziennego życia.

Właśnie to połączenie jest szczególnym atutem publikacji

Ostatni tom Przy stole słowa obejmuje niedziele okresu zwykłego od 18 do 34, czyli ostatniej niedzieli roku liturgicznego przeżywanej jako Uroczystość Chrystusa Króla.

W tym tomie podajemy jednocześnie omówienia tekstów czytań uroczystości obowiązujących. Przeważnie głoszone słowo ma wówczas formę kazania o treści obchodzonej tajemnicy lub o życiu Świętych. Podane omówienia czytań mszalnych pomagają przygotować homilię. Można w niej ukazać, jak w Świętych realizuje się słowo Boże, jak jest ono żywe. Czytania biblijne przeważnie uwydatniają to, co da się wziąć od każdego ze Świętych i zastosować w naszym życiu.

Po przedstawieniu w dwóch pierwszych tomach serii PRZY STOLE SŁOWA niedziel i uroczystości okresów liturgicznych Adwentu, Bożego Narodzenia, Wielkiego Postu i Wielkanocy przechodzimy do niedziel okresu zwykłego. Ze względów praktycz­nych dzielimy go na dwa tomy. Niniejszy tom, trzeci, za­wiera niedziele zwykłe od drugiej do siedemnastej włącznie.

Dołączamy do niego uroczystości Najświętszej Trójcy, Ciała i Krwi Pańskiej oraz Serca Pana Jezusa, które przypadają właśnie w tym okresie zwykłym.

Adresatami serii tomów, wychodzących pod wspólnym tytułem PRZY STOLE SŁOWA, są przede wszystkim kaznodzieje jako odpowiedzialni za „Stół Słowa”, zastawiany co niedzielę dla wiernych w pierwszej części liturgii eucharystycznej, a następnie katecheci przygotowujący młodzież do pełnego korzystania z liturgii nadchodzącego obchodu.

Ale skorzystają z tych kart również ci wszyscy, którzy nie mają wprawdzie takich obowiązków, ale pragną głębiej wejść w przeżywanie osobiste liturgii mszalnej, by lepiej myśleć, czuć i żyć z Kościołem.

Adresatami serii tomów, wychodzących pod wspólnym tytułem PRZY STOLE SŁOWA, są przede wszystkim kaznodzieje jako odpowiedzialni za „Stół Słowa”, zastawiany co niedzielę dla wiernych w pierwszej części liturgii eucharystycznej, a następnie katecheci przygotowujący młodzież do pełnego korzystania z liturgii nadchodzącego obchodu.

Ale skorzystają z tych kart również ci wszyscy, którzy nie mają wprawdzie takich obowiązków, ale pragną głębiej wejść w przeżywanie osobiste liturgii mszalnej, by lepiej myśleć, czuć i żyć z Kościołem.

Tom 2 - na okres Wielkiego Postu i Wielkanocny.

Nowe życie chrześcijanina stanowi trzecią część tryptyku. Po opisaniu tajemnicy grzechu w życiu człowieka (Pismo Święte o grze­chu) i jego przezwyciężeniu przez Chrystusa (Zwy­cię­stwo Chrystusa nad grzechem i śmiercią) o. Tomasz Dąbek OSB przedstawia refleksję na temat nowego życia chrześcijanina, jego dynamizmów i wartości, tak jak to można wyczytać w pismach Nowego Testamentu. Rozpoczyna się ono od chrztu i daru Ducha Świętego. To On obdarza nas darami, dzięki którym chrześcijanin może już tu na ziemi żyć nowym życiem, życiem według Ducha.

Przewodnikami na drogach tego życia są dla nas Ewangelie i listy Apostołów.

Myśl starożytnych Hebrajczyków, jako na wskroś praktyczna, tzn. zainteresowana przede wszystkim celowym działaniem w życiu, była daleka od wszelkiej metafizyki, choć ze strony uczonych nie brakło prób doszukiwania się przynajmniej jej podtekstów w pismach proroków.

Trzeba więc szukać w Piśmie Świętym biblijnej koncepcji czasu na innej drodze niż dociekania teoretyczne typowe dla myśli greckiej. Tą właściwą drogą jest wzięcie pod uwagę pewnej szczególnej cechy naszego zbioru ksiąg składających się na Biblię. Choć zawiera ona nie tylko księgi historyczne, całkiem słusznie nosi niekiedy synonimiczną nazwę historii świętej, która ma jeden temat zasadniczy, a jest nim zbawienie.

Stąd dzieje zbawienia z punktu widzenia czasu nie są równoznaczne z wciągnięciem poszczególnych zbawczych czynów Boga do gotowej już przestrzeni czasu, lecz raczej szereg czynów Bożej łaski tworzy (...) następstwo czasów jako produkt uboczny.

Książka ta – mimo że jest ponownym opracowaniem akademic­kich wykładów na Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie – nie roztrząsa jeszcze jednego „akademickiego zagadnienia”. Raczej chce służyć pomocą dostarczoną przez teologię biblijną szeroko pojętemu duszpasterstwu i pogłębionej lekturze całego Pisma Świętego.

Dzisiejsza lectio continua Pisma Świętego obu Testamentów w cyklu liturgicznych czytań mszalnych stawia przed kapłanem, głoszącym homilię czy choćby krótkie wprowadzenie do orędzia Słowa Bożego, nowe zadanie. Wymaga mianowicie tego, by wska­zał wzajemne powiązanie myśli objawionej w Starym i Nowym Przymierzu, by pokazał ich głęboką harmonię.

Na ogół pustynia kojarzy się nam z piaszczystą powierzchnią, płaską lub pagórkowatą, czasem górzystą. W Polsce takie krajobrazy występują na wydmach nadmorskich w pobliżu Łeby, dawniej piaszczystą równiną była również Pustynia Błędowska leżąca między miejscowościami położonymi niedaleko Dąbrowy Górniczej a Kluczami, obecnie w dużej części zarośnięta. Podczas okupacji niemieckiej był to poligon niemieckich oddziałów, które miały walczyć w Afryce.

Dla autorów biblijnych pustynia to przede wszystkim spalone słońcem tereny, które my określilibyśmy raczej jako step, teren niezamieszkały albo stanowiący obszar przemieszczania się koczowników z ich stadami.

Obrazowy język Apokalipsy pozwala, przy odrobinie wyobraźni, tworzyć rozmaite skojarzenia i na ich podstawie przewidywać przyszłość. Jak to się jednak ma do samej prawdy głoszonej przez Słowo Boże zapisane w księdze Objawienia św. Jana?

Jak należy do niej podchodzić? Jak rozumieć obrazy? Do czego się one odnoszą? Jaki jest dzisiaj ich sens dla nas żyjących ponad 1900 lat po jej napisaniu? Czy należy i dlaczego należy czytać Apokalipsę? Jaki jest zasadniczy cel tej ostatniej księgi Pisma Świętego?